Monday, March 9, 2015

ΚΡITIKH ΤΑΙΝΙΑΣ: "ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΕ ΤΗ ΓΟΥΝΑ" ΤΟΥ ΡΟΜΑΝ ΠΟΛΑΝΣΚΙ





ΥΠΟΘΕΣΗ
Μια καταρρακτώδη μέρα, σε κάποιο θέατρο του Παρισιού, ο σκηνοθέτης “Thomas Novachek” διαμαρτύρεται τηλεφωνικώς στη μνηστή του για τις αποτυχημένες ακροάσεις των γυναικών, οι οποίες επιζητούσαν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο διασκευασμένο θεατρικό του έργο “Venus in Fur”. Όλες του οι ελπίδες μοιάζουν να χάνονται μέχρι που εισβάλει στο χώρο, με αρκετή ώρα καθυστέρηση, η επίδοξη ηθοποιός “Vanda Jourdain”, επιζητώντας με τη σειρά της να περάσει κι αυτή από ακρόαση. Τον πείθει  λοιπόν, ύστερα από πολλές πιέσεις, να κάνουν ένα δοκιμαστικό μαζί. Παρά την έλλειψη της μεταξύ τους επικοινωνίας και ταυτόχρονα τη δημιουργία μιας υποσυνείδητης ανάμεσα τους κόντρας, ο σκηνοθέτης “Thomas” και η ηθοποιός “Vanda” θα ταιριάξουν εντέλει απόλυτα, ως οι πρωταγωνιστές “Severin von Kushemski” και “Vanda von Dunayev” του θεατρικού έργου “Venus in Fur”. Υποτίθεται μάλιστα εν συνεχεία ότι μεταξύ των δύο πρωταγωνιστών αναπτύσσεται μια ιδιόμορφη ερωτική σχέση, κατά την οποία ο “Severin von Kushemski”, μαγεμένος από τη γοητεία της  “Vanda von Dunayev”, δέχεται να γίνει σκλάβος της για ένα χρόνο. Η μεταξύ των "Severin" και "Vanda" «χημεία» είναι μάλιστα τόσο βαθιά και ουσιαστική, που καταφέρνουν να την ενσωματώσουν και στην ίδια την πραγματικότητα τους (ως "Thomas" και "Vanda" δηλαδή). Τοιουτοτρόπως έρχονται στην επιφάνεια πτυχές του εαυτού τους, οι οποίες πολλές φορές εμπνέουν μεν τον αναμεταξύ τους θαυμασμό μα άλλοτε δύνανται να τους φέρουν μέχρι και στα πρόθυρα της μεταξύ τους ρήξης…

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
Ο “Roman Polanski” μεταφέρει με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη το θεατρικό έργο “Venus in Fur” του “David Ines”. Βάζει επίσης τον ίδιο τον πρωταγωνιστή του “Thomas Novachek”, που υποδύεται ο “Mathieu Amalric”, να υποδυθεί το θεατρικό σκηνοθέτη ο οποίος και εμπνέεται για τη διασκευή του από το βιβλίο “Venus im Pelz” του “Leopold von Sacher-Masoch”. Παράλληλα προβάλει με χαρακτηριστικό τρόπο τη φιλοδοξία του “Thomas” ν’ ανεβάσει το θεατρικό έργο “Venus in Fur”, που έκτος του ότι τον κάνει να προβεί στην προκείμενη διασκευή του έργου (“Venus in Pelz”), τον φέρνει κοντά και συνάμα αντιμέτωπο με τη “Vanda”, που υποδύεται η “Emmanuelle Seigner” και που διεκδικεί, διόλου τυχαία θα έλεγε κανείς, το ρόλο της συνονόματης της “Vanda von Dunayev”. Το ζήτημα που διαμορφώνεται βέβαια εν προκειμένω, συνοψίζεται στο αν θα μπορούσε όντως η “Vanda Jourdain” ν’ αποτελέσει τη μούσα του “Thomas Novachek” και ν’ αποδειχθεί έπειτα επάξια του ρόλου της “Vanda von Dunayev” στο έργο του.

Η πραγματικότητα εν συνεχεία ξεπερνά κάθε φαντασία, καθώς ο “Thomas” δέχεται τη Vanda όχι μόνο ως “Vanda von Dunayev” αλλά ως θεότητα, συγκεκριμένα ως τη θεά “Venus”. Η γοητεία και η έλξη που ασκεί η γυναίκα αυτή πάνω του είναι τόσο ανεπανάληπτη, που συνεπαίρνει τον “Thomas” ο οποίος και δείχνει διατεθειμένος, σαφώς επηρεασμένος από τον ρόλο του, να την υπηρετήσει όχι μόνο ως “Severin” στο έργο αλλά και ως “Thomas” στην πραγματικότητα. Η Βάντα με τη σειρά της θεωρεί πλέον την «εξουσία» που έχει πάνω του τόσο δεδομένη, που στο τέλος του προτείνει να ανταλλάξουνε ρόλους...

Είναι φανερό πως ο “Polanski” καυτηριάζει σ’ αυτή του την ταινία την εξουσία που μπορεί να ασκήσει η γυναίκα πάνω στον άνδρα. Η χρησιμοποίηση της φράσης «Και ο παντοδύναμος Κύριος τον παρέδωσε στα χέρια μιας γυναίκας» είναι το μότο της, μότο που αμφισβητείται βέβαια από την ίδια την ηθοποιό “Vanda”, το οποίο χαρακτηρίζει και καταγγέλλει σε κάποιο σημείο της ταινίας ως «σεξιστικό», αποδοκιμαζόμενη βέβαια εν συνεχεία από το σκηνοθέτη “Thomas”. Είναι λοιπόν η ταινία αυτή, πέρα από καυστική, και μια τραγική ειρωνεία για τους ίδιους τους πρωταγωνιστές;

Εκτός αυτών η συγκεκριμένη ταινία δομείται πάνω στην χαρακτηριστική αντίφαση του πόσο οι πρωταγωνιστές χρειάζονται αλλά και συνάμα επιθυμούν να ξεφορτωθούν ο ένας τον άλλον. Θα μπορούσα σ’ αυτό το σημείο να δώσω μια καθαρά προσωπική ερμηνεία σ’ αυτή την αντίφαση, καθώς επίσης και στο συναφές  γεγονός πως ο σκηνοθέτης “Thomas”, που σαφώς είναι αυτός που κινεί τα νήματα, δέχεται να υποταχθεί στην ηθοποιό “Vanda”, η οποία όμως δεν αποτελεί παρά το «όργανο» της όλης υπόθεσης.

Συνεπώς διαμορφώνεται βάσει των παραπάνω και το ερώτημα: Είναι πιθανόν η “Vanda” να αποτελεί στην ουσία μια «πλασματική» προσωπικότητα; Το γεγονός μάλιστα πως ο εν λόγω σκηνοθέτης την ταυτίζει με τη θεά Αφροδίτη (“Venus”), την οποία θεωρεί στην πορεία ως το θηλυκό αντίστοιχο του θεού Διονύσου, δεν μπορεί παρά να καταδεικνύει πως η Vanda αποτελεί πιθανότατα την έμπνευση του σκηνοθέτη και όχι κάποιο υπαρκτό πρόσωπο. Βέβαια έμπνευση του καλλιτέχνη θα μπορούσε άνετα ν’ αποτελέσει και μια ηθοποιός, θα μπορούσε να σημειώσει κάποιος σ’ αυτό το σημείο. Είναι λίγο δύσκολο ν’ αντιληφθεί όμως κανείς, πως μια εκ διαμέτρου αντίθετη προσωπικότητα, σαν τη "Vanda", θα μπορούσε να γίνει τόσο αποδεκτή, στα όρια μάλιστα της υποταγής, εκ μέρους του σκηνοθέτη. Θα ήταν δυνατό βέβαια αυτό να συμβεί, αν αυτή η προσωπικότητα αντιστοιχούσε σε μια θεά ή έναν θεό…

Η αναφορά μάλιστα εκ μέρους των πρωταγωνιστών στο αρχαίο έργο του Ευριπίδη «Βάκχες» επιβεβαιώνει τον παραπάνω ισχυρισμό. Πιο χαρακτηριστικός βέβαια είναι ο τρόπος που το προκείμενο έργο αξιοποιείται από τον “Polanski”, ο οποίος κατορθώνει περίτεχνα να ενσωματώσει τον πανάρχαιο αυτό μύθο στην ταινία. Η ηθοποιός “Vanda” λοιπόν δεν είναι  παρά ένα «προσωπείο» Διονύσου, που θεωρείται βέβαια το αρσενικό αντίστοιχο της Αφροδίτης, την οποία υποδύεται η ηθοποιός. Ιδιαίτερα το τέλος της ταινίας, όπως το πλάθει ο σκηνοθέτης, ανταποκρίνεται απόλυτα στο μύθο του Πενθέα, που απαρνιέται το θεό Διόνυσο και λαμβάνει την τιμωρία του. Έτσι και ο σκηνοθέτης “Thomas” στο έργο, καταλήγει νικημένος ύστερα από μια σκληρή «αναμέτρηση» με τη “Vanda”(μέσω πάντα των ρόλων που υποδύονται), η οποία τον παρατά δεμένο σ’ ένα τεράστιο ομοίωμα φαλλού, αφού χορέψει «μαινόμενη» και γυμνή μπροστά του… 

Trailer







No comments:

Post a Comment